Βότανα στη Μεσογειακή Κουζίνα!

Είναι αδύνατο να φανταστεί κανείς μια κουζίνα χωρίς βότανα, αυτά τα αρωματικά φυτά που είναι ανεκτίμητοι σύμμαχοι ενός σεφ καθώς μπορούν να μεταμορφώσουν απλά και συνηθισμένα πιάτα. Περιέχουν πολλές και σημαντικές θρεπτικές ουσίες πολύτιμες για τον οργανισμό μας. Μερικά από τα πιο συνηθισμένα βότανα που χρησιμοποιούμε κυρίως στην μεσογειακή κουζίνα και που πρέπει να περιλαμβάνει η διατροφή μας είναι η μέντα, το δεντρολίβανο, το φασκόμηλο, ο μαϊντανός, η ρίγανη αλλά και η τσουκνίδα που συμπληρώνει ιδανικά πρώτα πιάτα.

Ο μαϊντανός, είναι ένα από τα πιο κύρια βότανα στη δική μας κουζίνα, αφού χρησιμοποιείτε σε πολλά πιάτα της κουλτούρας μας. Ο μαϊντανός έχει διουρητική και καθαρτική δράση. Τα αιθέρια έλαια που περιέχει είναι ισχυρά αντιοξειδωτικά, που ανακουφίζουν από την υπεραιμία και τη φλεγμονή των νεφρών και της ουροδόχου κύστης, ενώ ταυτόχρονα έχουν αντικαρκινική δράση. Είναι επίσης πλούσιος σε βιταμίνη Κ, που συμβάλλει στη υγεία των οστών. Προσθέστε το σε ομελέτες, πουρέ, μπιφτέκια και πιάτα με ρύζι ή λαχανικά. 

Η ρίγανη, το πλέον κλασικό συστατικό της Ελληνικής κουζίνας, είτε φρέσκα είτε αποξηραμένη είναι το πιο γευστικό βότανο.  Είναι διουρητικό και διεγερτικό της όρεξης ενώ έχει και αποχρεμπτική δράση, γι’ αυτό ενδείκνυται στην αντιμετώπιση των κρυολογημάτων, της γρίπης, των πονοκεφάλων και των αναπνευστικών παθήσεων. Περιέχει τα αιθέρια έλαια, που έχουν αντιοξειδωτική δράση και έχει αποδεικτή ότι εμποδίζουν την ανάπτυξη βακτηρίων, όπως τον σταφυλόκοκκο. Χρησιμοποιείστε την στη σάλτσα για τα ζυμαρικά και σε ντρέσινγκ σαλάτας, σε λαχανικά, ψάρια και κοτόπουλο ή σε πιάτα με αβγά ή τυρί. 

Η μέντα είναι ένα απολύτως αρωματικό βότανο και ποικιλότροπο μιας και μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε πολλαπλά πιάτα, όπως ντρέσινγκ, σάλτσα μέντας, σαλάτα με πλιγούρι ή και σαν πασπάλισμα σε πατάτες ή λαχανικά αλλά και σαν αφέψημα. Η μέντα βοηθά την πέψη, συμβάλλοντας στην πρόληψη της κράμπας στην κοιλιακή χώρα, μπορεί να μειώσει σημαντικά τις γαστρεντερικές ενοχλήσεις και να βοηθήσει στην πρόληψη σχηματισμού έλκους. Επίσης, η μενθόλη η οποία περιέχει, έχει αντισηπτικές και αναλγητικές ιδιότητες, γι’ αυτό χρησιμοποιείται εδώ και πολλά χρόνια ως κατασταλτικό του βήχα και ως αποσυμφορητικό.

Η παρεξηγημένη τσουκνίδα, που ο Ιπποκράτης αριθμούσε ανάμεσα στα φυτά «πανάκεια» (για όλες τις ασθένειες), είναι ένα από τα πιο θαυματουργά φαρμακευτικά φυτά, ένας ισχυρός σύμμαχος της υγείας και της ευεξίας μας. Το τσούξιμό της εξουδετερώνεται όταν μαγειρεύεται. Έχει στυπτικές (κατά της ευκοιλιότητας), διουρητικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Αυξάνει τα ερυθρά αιμοσφαίρια αλλά και το μητρικό γάλα στις θηλάζουσες μητέρες. Κατεβάζει την πίεση και το σάκχαρο, μειώνει το ουρικό οξύ και την χοληστερόλη. Είναι ιδανική ενάντια στη αρθρίτιδα και τους ρευματισμούς. Περιέχει ασβέστιο, σίδηρο, βιταμίνη C, φώσφορο και ψευδάργυρο. Συνδυάζεται με δημητριακά και σούπες και έχει ευχάριστη γεύση. Μπορείτε επίσης να τη πιείτε ως ρόφημα, βράζοντας τα φύλλα της, για ένα διουρητικό, αποτοξινωτικό αφέψημα. 

Το φασκόμηλο έχει μια πιπεράτη γεύση και χρησιμοποιείται στη μαγειρική για να αρωματίζει κυρίως πιάτα με βάση το λιπαρό κρέας (χοιρινό, κυνήγι ή λουκάνικο), αλλά ταιριάζει και σε πίτες, σούπες, λευκό κρέας, ψάρι και ζυμαρικά. Το φασκόμηλο είναι το ισχυρότερο προοιστρογονικό βότανο, και γι’ αυτό χρήσιμο στα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης και της δυσμηνόρροιας. Εξαιρετικά καρδιοτονωτικό, σπασμολυτικό και αντιδιαβητικό, είναι ιδανικό για τη θεραπεία άφθων, φαρυγγίτιδας και ουλίτιδας. Φτιάξτε μέλι με φασκόμηλο και χρησιμοποιήστε το σε τσάι με βότανα ή σε γλυκά, για να τους δώσετε θεραπευτικές ιδιότητες.

Ανδρέας Χ. Σάββα,
Διατροφολόγος, Ειδικός Εκγύμνασης BSc (UK)